Een encoder is een elektronisch communicatieapparaat die de beweging van een bedieningsapparaat/controller bestuurt. Encoders helpen bij het bepalen van de snelheid, het aantal omwentelingen, de richting of de positie van een motor of andere bewegende apparatuur.
De beweging wordt door de encoder omgezet in een elektrisch signaal. Dit signaal wordt vervolgens gelezen door een besturingsapparaat in een bewegingscontrolesysteem zoals een teller of een PLC. Een encoder genereert pulsen en wordt daarom ook wel pulsgever genoemd.
De encoder verstuurt een feedbacksignaal dat kan worden gebruikt voor het bepalen van de positie, richting of snelheid of om te tellen. Een bewegingscontrolesysteem kan deze informatie gebruiken om een bepaald commando te verzenden.
Daarnaast hebben bepaalde encoders programmeerbare functies zoals resolutie en draairichting. Voor een hogere resolutie wordt - in plaats van een blokgolf - ook wel gebruik gemaakt van een sinus- en cosinussignaal. Deze encoders worden ook wel sincosencoders genoemd. Tegenwoordig worden er steeds meer encoders gebruikt met een seriële uitgang.
Absolute roterende encoders bieden unieke positiewaarden vanaf het moment dat ze worden ingeschakeld. Dit wordt bereikt door de positie van een gecodeerd element te scannen. Alle posities in deze systemen corresponderen met een unieke code. Zelfs bewegingen die plaatsvinden terwijl het systeem geen stroom heeft, worden in nauwkeurige positiewaarden omgezet zodra de encoder opnieuw wordt ingeschakeld.
Multiturn encoders zijn absolute encoders die ook het aantal omwentelingen tellen. Een absolute encoder in singleturn-uitvoering meet binnen één omwenteling de absolute positie.
Incrementele encoders leveren informatie op over de hoek, positie en het aantal omwentelingen. De resolutie van de incrementele encoder wordt gedefinieerd op basis van het aantal pulsen of strepen per omwenteling welke de encoder voor iedere omwenteling doorgeeft aan de controller.
De actuele positie kan worden bepaald door de controller door het tellen van voorgenoemde pulsen of strepen. Telkens wanneer de encoder wordt ingeschakeld, begint de telling vanaf nul, ongeacht waar de as zich bevindt. De eerste homing naar een referentiepunt is daarom onvermijdelijk bij alle positioneringstaken, zowel bij het opstarten van het besturingssysteem als wanneer de stroom naar de incrementele encoder is onderbroken.
Er zijn twee verschillende typen encoders. Lineaire encoders en roterende encoders. Lineaire encoders reageren op beweging langs een pad, terwijl roterende encoders reageren op rotatiebeweging. Een lineaire encoder is een sensor, transducer of een leeskop gekoppeld aan een schaal die de positie codeert.
De sensor leest de schaal om de gecodeerde positie te converteren in een analoog of digitaal signaal. Het analoge of digitale signaal kan vervolgens gedecodeerd worden naar een positie door een digitale uitlezing of een bewegingscontrolemechanisme.
Een roterende encoder - ook wel asencoder genoemd - is een elektromechanisch apparaat dat hoekpositie of beweging van een as omzet in analoge of digitale code. Roterende encoders worden veel toegepast in applicaties waarbij een nauwkeurige positie van belang is, zoals bij industriële besturingen en robotica. Encoders kunnen zowel incrementele als absolute signalen versturen. Op basis van de type signalen worden de encoders verdeeld in incrementele en absolute encoders.
Industriële ontwerpen vragen om innovatieve producten. Voor specifieke toepassingen zijn encoders gewenst met een beperkte afmeting. De mini-absolute-multiturn-SSI-encoder - SCA36AN - van SCANCON is de kleinste absolute encoder die er bestaat.
Multiturnencoders zijn absolute encoders die naast de positie ook het aantal omwentelingen bijhouden.
Voor het bepalen van de juiste positie vereisen sommige machines en apparaten de hoogste nauwkeurigheid. De HS58 absolute encoder van Lika Electronic heeft een hoge resolutie tot maximaal 25 bit - 33.554.432 cpr (counts per revolution). De resolutie van de absolute encoder wordt door een gecodeerde schijf gelezen en geëxtrapoleerd naar een 25 bit code.
Kenmerken HS58 absolute encoder:
Voor snelle én precieze automatische omstellingen heeft Lika Electronic de RD6 positioneringsmotor ontwikkeld. De RD6 positioneringsmotor zorgt voor de juiste spindle positie door de ingebouwde absolute encoder en aandrijfeenheid.
De verstelmotor wordt gemonteerd op positioneerassen om deze automatisch te laten instellen.
De incrementele trekkoord encoder van Lika is vrij te programeren. Door de vrije programmeerbaarheid van de incrementele encoder, kan aan elke klantenspecifieke resolutievoorwaarde voldaan worden.
De incrementele programmeerbare encoder levert de juiste en correcte informatie die benodigt is op, ongeacht voor welke industrie of toepassing. Lees meer over programeerbare incrementele trekkoordencoders.
De magnetische absolute SMAB-encoder van Lika heeft een vlakke magnetische ring met een grote holle as met een diameter van 80mm. De magnetische absolute encoder is geschikt voor extreme omstandigeden met een hoge afdichtingsgraad van IP69K.
Kenmerken magnetische encoder:
De SMLAX-roterende encoder van Lika Electronic is uitgerust met zowel absolute als incrementele detectie- en verwerkingselektronica in één pakket. Zo kan de SMLAX-roterende encoder de absolute en incrementele tracks lezen die zijn gecodeerd op de magnetische band van de ring.
De absolute positie-informatie kan bijvoorbeeld worden gebruikt om de positie van de stator/rotor bij het starten van de motor te detecteren, terwijl de incrementele informatie snelheidsregeling mogelijk maakt. Het absolute meetsysteem bereikt een 14-bits resolutie (16.384 cpr) over de volledige omtrek en biedt de absolute positie en foutbit via de SSI- en BiSS-interfaces.
De absolute encoder ASC85 is het paradepaard van Lika met holle doorlopende as en zeer hoge resolutie en nauwkeurigheid. De absolute encoder is ideaal voor toepassingen als robotica, radar en antennes, militaire toepassingen en geavanceerde algemene industriële toepassingen voor een grote precisie positiecontrole.
De encoders van de eCODE serie van Scancon gebruiken een zeer nauwkeurig interpolerend optisch systeem dat zorgt voor een meting met hoge resolutie. De SCA94DD eCODE encoder is speciaal ontwikkeld voor windenergie-toepassingen die werken met langzaam draaiende Direct Drive-generatoren. De waarden zijn beschikbaar door middel van de Profibus fieldbus interface. Lees meer over fieldbusencoders.
De encoder eCODE serie is standaard voorzien van een aantal programmeerbare functies, waaronder resolutie en draairichting. Daarnaast bevat het diagnostische functies voor fout- en statusmeldingen. De encoder kan door de gebruiker zelf worden geprogrammeerd.
De EXAG Profibus/incrementele dual output encoder van Scancon is ontworpen voor gebruik in ATEX Zone 1 met de mogelijkheid tot terugkoppeling naar verschillende devices. De dual output encoder heeft een resolutie tot 30 bits multiturn en een incrementele resolutie tot 8192 pulsen per omwenteling.
De standaard dual output encoder is voorzien van een verwijderbare afdekkap voor on-site modificatie en door middel van draaischakelaars en instelling van het PROFIBUS-adres.
De veiligheidsencoder ReeR Safety Safecoder is in combinatie met de ReeR Mosaic serie een SIL 3 gecertificeerde veiligheidsbewaking voor snelheidscontrole. De encoder is verkrijgbaar in shaft of hollow shaft versie en voedingsspanningen van 24VDC en 5VDC en heeft een resolutie van 2048 pulsen. De shaft-variant heeft as diameter van 12 mm, de hollow shaft encoder heeft een as diameter van 10 mm. De veiligheidsencoder beschikt standaard over IP65 beschermingsgraad en optioneel over IP67.
Encoders vormen potentiële ontstekingsbronnen. In explosiegevaarlijke zones moet de kans dat een explosiegevaarlijk mengsel wordt ontstoken voorkomen worden. Voordat een encoder toegepast mag worden in een explosiegevaarlijk gebied, moet deze eerst worden gecertificeerd conform ATEX. Fortop heeft verschillende ATEX encoders in haar assortiment. De volgende incrementele encoders zijn ATEX gecertificeerd: Scancon REXM, SCA24EX, 2REX, 2QEX, 2CEX en de 2MC-EX-H.
Het SCH68SUB-model van Scancon is een encoder die speciaal is ontworpen voor onderwateractiviteiten. De SCH68SUB is ontworpen en getest voor offshore-toepassingen die op waterdiepten moeten werken tot 6000 meter (~ 20.000 voet).
Een unieke eigenschap van de SCH68SUB is dat de encoder op waterdiepten tot 6000 meter kan werken, zonder speciale behuizing. De SCH68SUB is een magnetische incrementele encoder met een holle as van ø 20 mm of ø 1 inch, een resolutie van 2048 ppr en een beschermingsgraad van IP68/IP69K. De SCH68SUB is ideaal voor gebruik in subsea-robotica, ROV's (remotely operated vehicle) en andere zeebodemtoepassingen waarvoor bewegingscontrole of positieterugkoppeling is vereist.
De SCH50IB encoder van Scancon is speciaal ontworpen voor de voedingsmiddelenindustrie en andere ruwe omgevingen. De encoders zijn vervaardigd met SAE 51200 industriële kogellagers van chroomstaal, behuizing en dop van roestvrij staal en een IP67/IP69K beschermingsklasse. De food en beverage encoders bieden de oplossing voor toepassingen in de voedselverwerkende industrie. Modellen met massieve as en holle as kunnen worden gebruikt in toepassingen waarbij de encoder wordt blootgesteld aan hoge druk en bijtende vloeistoffen.